Nieuw gemeentehuis Rheden ‘glooit’ met landschap mee

| Door Odette Koldewey

Het Gelderse Rheden krijgt een nieuw, duurzaam gemeentehuis dat twee landschappen – de Veluwezoom en de IJsselvallei – met elkaar verbindt.

Impressie Gemeentehuis Rhenen, een verbindend gebouw

Het nieuwe gemeentehuis van Rheden beweegt straks door een hoekverdraaiing in het gebouw mee met de bocht van de IJssel. Het transparante atrium op het scharnierpunt van het perceel is het hart van het gemeentehuis. Aan de voorkant biedt het atrium uitzicht op de IJsselvallei en aan de achterkant op de sterk oplopende glooiing van de Veluwezoom. De derde verdieping biedt een magnifiek uitzicht op Landgoed Rhederoord. De beleving van de prachtige omgeving stond centraal bij het ontwerp, dat is gemaakt door DP6 Architectuurstudio.

Het nieuwe gebouw wordt een stuk compacter dan het huidige. Hierdoor kan het ruimer op de kavel geplaatst worden, op meer afstand van de spoorlijn die achter het gebouw langs loopt. De ruimtewinst is mogelijk door het gebouw efficiënter te gebruiken en doordat er meer thuisgewerkt wordt.

Het gemeentehuis moet een plek worden die open, transparant en gastvrij is, waar inwoners en medewerkers elkaar ontmoeten en daarnaast een prettige, veilige, gezonde werkomgeving. Er komt veel glas, zodat inwoners ook van buiten kunnen zien wat er zich binnen afspeelt. Een groot verschil met het oude, meer gesloten gemeentehuis.

Circulaire sloop
Aanvankelijk wilde het college dat het casco bewaard zou blijven als basis voor het nieuwe gebouw. De gemeenteraad wilde liever nieuwbouw en dat is achteraf gezien maar goed ook. Dat er asbest in het gebouw zat, was bekend, maar tijdens de sloop bleek dat veel meer te zijn dan verwacht. Zo zit er ook asbest in de pilaren van het gebouw. De kelder wordt wel hergebruikt onder de linker vleugel van het nieuwe gebouw.

Er wordt circulair gesloopt en zoveel mogelijk hergebruikt. Een aantal materialen krijgen een tweede leven in het clubgebouw van scoutingvereniging De Rhedense pioniers, zoals de buitentrap, deuren, buitenbanken, toiletten, noodverlichting, kapstokken en bestrating. De houten plafonds uit het oude gemeentehuis worden hergebruikt in de plafonds van het nieuwe pand. Voor de afwerking van onder andere trappen, kozijnen en het meubilair wordt hout gebruikt van bomen die in de gemeente moesten worden gekapt.

Demontabel
Er zijn meer materialen uit de regio, zoals de bakstenen. Deze worden niet vermetseld, maar met een nieuwe techniek “droog” gestapeld. Hierdoor zijn ze in de toekomst eventueel gemakkelijk her te gebruiken. Om te zorgen voor een goede akoestiek, wordt gewerkt met wolvilt. De wol is afkomstig van de Rhedense schaapskudde en wordt ook verwerkt tot een kunstwerk voor in de raadszaal.

Impressie Gemeentehuis Rhenen, ingebed in de landschappelijke setting

Door scheiding van casco en inbouw in een strikt modulair grid wordt een grote mate van flexibiliteit gecreëerd ten behoeve van andere indelingen en functies. Gebouw en interieur worden zoveel mogelijk uitgevoerd van demontabele materialen, zodat in een nog verdere toekomst gebouwonderdelen hergebruikt kunnen worden.

Energieneutraal
Het gebouw wordt energieneutraal en krijgt een warmte- en koudeopslag. Het wordt goed geïsoleerd, er komen zuinige technische installaties en er wordt veel gebruik gemaakt van natuurlijke elementen. Er wordt veel gebruik gemaakt van natuurlijk licht, bijvoorbeeld door daklichten te kiezen die op het noorden liggen. Door een installatiekast van het dak naar de kelder te verplaatsen is er op het dak meer ruimte voor zonnepanelen.

Een groot deel van het dak wordt groen, wat zorgt voor verkoeling in de zomer en betere afwatering bij stortbuien. Ook de omgeving van het gemeentehuis wordt groener en ‘zachter’: deze aanpassingen dragen bij aan meer biodiversiteit, verkoeling en infiltratie van het regenwater.

Het is de bedoeling dat in januari 2023 kan worden gestart met de daadwerkelijke bouwwerkzaamheden. De oplevering staat gepland in de loop van 2024. De ambtenaren zijn tijdelijk elders gehuisvest op verschillende locaties binnen de gemeente.