De intentie van dit Integraal Educatief Kind Centrum (IEKC) is om onderwijs, opvang en zorg voor alle kinderen in één centrum samen te brengen
Een halfjaar geleden is in Lichtenvoorde een Integraal Educatie Kind Centrum (IEKC) in gebruik genomen: Het Gele Park. Er wordt geïntegreerd lesgegeven aan kinderen in het reguliere en het speciale basisonderwijs. Het centrum biedt ook onderdak aan een kinderdagverblijf, jeugdzorg, kinderopvang en een ondersteuningsteam van de gemeente.
We bespreken het project met Will van der Zanden en Harry Vedder. Van der Zanden is directeur van Het Gele Park en door de praktijk gevormd. Hij is als gymleraar in het speciale basisonderwijs begonnen en namens de samenwerkende partijen van meet af aan bij dit bijzondere project betrokken. Hij begint met een ontboezeming: ‘In het speciaal basisonderwijs moet je voortdurend de vraag beantwoorden: is het kind beperkt genoeg om naar een speciale school te gaan? En zo ja, waar moet hij of zij dan naartoe, want er zijn wel veel verschillende soorten beperkingen. Het heeft tot een hokjescultuur geleid waarin kinderen een label krijgen opgeplakt. De intentie van dit Integraal Educatief Kind Centrum (IEKC) is om onderwijs, opvang en zorg voor alle kinderen in één centrum samen te brengen en ervoor te zorgen dat ze de juiste begeleiding en ondersteuning krijgen, zodat ze met een goed gevulde rugzak naar de middelbare school kunnen gaan. We huisvesten hier niet alleen het basisonderwijs en het speciale basisonderwijs, maar ook een kinderdagverblijf, kinderopvang, jeugdzorg en een ondersteuningsteam van de gemeente Oost Gelre. Kinderen zijn vanaf zes weken welkom. Er is ruimte voor 450 leerlingen.’
‘Rondom het centrale hart van het gebouw is een open leeromgeving gecreëerd’
Open leeromgeving
‘Het concept van Het Gele Park is gebaseerd op een intensieve samenwerking tussen alle betrokken partijen. Ze stemmen hun programma’s op elkaar af en maken gebruik van elkaars expertise. Barrières zijn zo veel mogelijk weggenomen, zodat de kinderen niet alleen van hun leerkrachten leren, maar ook van elkaar. De klassieke indeling in klassen bestaat bij ons niet. Ook wat dat betreft zijn alle barrières weggenomen. De docenten trekken hier geen deur dicht als ze met de les beginnen. Rondom het centrale hart van het gebouw is een open leeromgeving gecreëerd. We werken met zogenaamde stamgroepen met kinderen van verschillende leeftijden en ontwikkelingsniveaus. Gemiddeld blijven ze twee tot drie jaar in dezelfde stamgroep met dezelfde leerkrachten, mentoren en pedagogische medewerkers, voordat ze naar de volgende stamgroep gaan. Door deze indeling in stamgroepen voor de jongste, middelste en oudste leerlingen zijn we beter in staat om passend onderwijs te bieden.’
Stichtingsvorm
‘De naam Het Gele Park is geïnspireerd op de parkachtige omgeving rondom het gebouw en het gele pad uit de kinderboeken over het land van Oz, waarbij het verhaal gaat om een groep wonderlijke personages die heel verschillend zijn. Ze hebben hun eigen behoeften en talenten, maar reizen samen over het gele pad en helpen elkaar waar nodig. Ik kan het concept van dit IEKC niet beter verwoorden. Concreet geldt dat op deze locatie vijf organisaties in een stichtingsvorm met elkaar samenwerken: de Paraat Scholen voor basisonderwijs en speciaal basisonderwijs, De Onderwijsspecialisten voor kinderen met een beperkt leervermogen vanwege een verstandelijke of fysieke beperking, Sotog voor kinderen met gedragsproblemen, Zozijn voor de jeugdzorg en De Achthoek voor de kinderopvang en het kinderdagverblijf. Deze organisaties zijn ook in het bestuur van de Stichting IEKC vertegenwoordigd waaraan ik als directeur verantwoording moet afleggen. De stichting is de formele eigenaar en exploitant van het gebouw en draagt tevens zorg voor de realisatie van het concept en een optimale samenwerking tussen de deelnemende partijen.’
‘Bij de aanbesteding ging het om het ontwerp, de realisatie, het meerjarig onderhoud en de energiegarantie’
Bijna energieneutraal
Harry Vedder is senior adviseur bij M3V: ‘Wij hebben onderwijs, sport & cultuur en welzijn als werkveld en focussen ons op beleid & strategie, huisvestingsconcepten en aanbestedingsprocedures. Wij zijn bij dit project betrokken geraakt met het oog op het concretiseren van het door ICS Adviseurs opgestelde programma van eisen, het begeleiden van het aanbestedingstraject en het contractmanagement na de gunning. We hebben ook meegedacht over de juiste samenwerkingsvorm tussen de deelnemende partijen. Dit IEKC ligt op een fraaie, groen omzoomde locatie midden in Lichtenvoorde, op dezelfde plek waar vroeger een van de Paraat Scholen stond. De nieuwbouw is zo veel mogelijk op de omgeving afgestemd. Dat geldt ook voor de speeltuin die in een samenwerking met de lokale speeltuinvereniging in de kavel is geïntegreerd. De gemeente financiert zowel de m2 voor de onderwijspartijen als de ‘commerciële’ m2 voor de zorgpartijen. De financiering van de commerciele m2 wordt gedekt door een kostendekkende huur. Voor de financiering van de gewenste extra duurzaamheidsmaatregelen heeft de stichting bij de gemeente een lening van ruim een miljoen euro afgesloten. Deze lening heeft een looptijd van dertig jaar en zal worden terugbetaald uit de besparingen op de onderhouds- en energiekosten.’
Aanbesteding
‘De nieuwbouw heeft een bruto vloeroppervlak van 4.350 vierkante meter en is bijna energieneutraal (BENG) opgeleverd. Dit is bereikt door de energiebehoefte te beperken en de benodigde energie zoveel mogelijk duurzaam op te wekken. Bij de keuze van de materialen is eveneens op de duurzaamheid gelet, met name op het onderhoud en de levensduur. Het gebouw heeft een staal/betonconstructie met grote onderhoudsarme aluminium kozijnen, hoogrendementsglas en gevels van thermisch gemodificeerd vurenhout. Op het gebied van het binnenmilieu voldoet het gebouw aan de eisen van het Frisse Scholen-programma. De aanbesteding heeft plaatsgevonden op basis van DBME (Design, Build, Maintenance & Energy). Bij de selectie ging het om het ontwerp, de realisatie, het meerjarig onderhoud en de energiegarantie. De aanbesteding werd gewonnen door een consortium van Binx Smartibility (als hoofdaannemer), RoosRos Architecten en Donker Groen voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van de buitenruimte.’ Tijdens de rondleiding ervaren we dat het centrale hart een bijzondere ruimte is met een prominente houten trap. Er wordt op gelopen, gezeten en geklommen. Het draagt bij aan de dynamische uitstraling van het gebouw.