De warmtetransitie als kans
voor integrale verduurzaming
ondermijnt de teloorgang van natuurwaar-den
onze gezondheid en voedselvoorzie-ning.
Alle reden dus om de Transitievisie aan
te grijpen om ook concrete maatregelen te
nemen die bijdragen aan een verbetering van
de omgevingskwaliteit.
De praktijk wijst bovendien uit dat bewoners
moeite hebben om aan te haken op de ener-gietransitie
wanneer we als beleidsmakers en
adviseurs het gesprek willen starten over een
alternatieve warmtevoorziening. Dat spreekt
niet tot de verbeelding en gaat voorbij aan
wat bewoners en bedrijven zelf als urgent
beschouwen. Dat ligt veel vaker op onder-werpen
zoals de groenvoorziening in de wijk
of speelgelegenheid voor de kinderen (of
meer het ontbreken ervan). Maar ook een
parkeerprobleem kan een startpunt zijn om
in gesprek te komen.
Klimaatadaptatie is concreet en draagt bij
aan een zichtbare verbetering van de leef-omgeving.
Hetzelfde geldt voor hergebruik
als vorm van circulariteit, ook dit spreekt
veel mensen aan. Integrale verduurzaming is
breder dan alleen de beleidsaspecten waar
wij het graag over hebben. Het gaat om de
kwaliteit van de woon- en werkomgeving die
door bewoners en bedrijven soms als proble-matisch
wordt beschouwd. Door nadrukke-lijk
oog en oor te hebben voor door hen als
urgent ervaren zaken zorgen we voor een
goede basis voor samenwerking. Werken
vanuit het perspectief van de belanghebben-den
vraagt het vermogen hun belang te kop-pelen
aan het maatschappelijk belang.
september 2020 7
Laat die kans niet liggen!
Gemeenten in Nederland werken de komende
jaren intensief aan de warmtetransitie. In het
Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030
1,5 miljoen woningen van het aardgas zijn
afgehaald en een alternatieve warmtevoor-ziening
hebben. Welke dat wordt lijkt een
zoektocht, maar in de basis zijn er niet zo heel
veel verschillende smaken. Warmtenetten
lijken vaak een interessante oplossing. Soms
op basis van restwarmte of gevoed met een
collectieve warmtepomp. Hier en daar zal een
biomassacentrale als bron kunnen fungeren,
maar daarover zijn op dit moment heftige dis-cussies
gaande, en terecht. Toch zal biomassa
onder specifieke voorwaarden een prima
oplossing zijn. Eigenlijk wil ik het daar verder
niet over hebben. Ik geloof dat we er tech-nisch
wel uit gaan komen.
Ik wil vooral aandacht schenken aan de kan-sen
die de warmtetransitie biedt om meer
vliegen in één klap te slaan. Ik zie namelijk
enorme mogelijkheden om een meer inte-grale
verduurzaming van de gebouwde
omgeving te bereiken. Maar dan moeten we
dat wel de aandacht geven die het verdient.
Op dit moment worden de Transitievisies
Warmte opgesteld die richting geven aan de
warmtetransitie. Dit is tevens het moment om
integrale verduurzaming van de gebouwde
omgeving op de agenda te zetten. En met
integraal bedoel ik het meenemen van onder-werpen
zoals klimaatadaptatie, circulariteit
en natuur. Wanneer we nalaten deze onder-werpen
mee te nemen in de visievorming dan
gaan we kansen missen. De opgave waar we
in Nederland voor staan is veel breder dan
alleen de warmte- of energietransitie. De
gevolgen van klimaatverandering ondervin-den
bewoners en bedrijven aan den lijve. De
urgentie om kringlopen te sluiten en steeds
meer gebruik te maken van hernieuwbare
grondstoffen groeit daarom snel. Daarnaast
COLUMN
Ruud van Vliet
werkt sinds 2017 als
senior adviseur bij
Stichting W/E adviseurs
duurzaam bouwen,
maar heeft een
lange staat van dienst
op het gebied van
duurzaamheidsbeleid
bij gemeenten. Hij
is betrokken bij het
opstellen van integrale
Transitievisies, begeleidt
gemeenten bij
prestatiegericht aanbesteden
van woonwijken
en gemeentelijk
vastgoed, en werkt
aan actualisatie van
gemeentelijk beleid
op het gebied van
duurzaam bouwen.
Als zelfstandig adviseur
ontwikkelde hij in
opdracht van Klimaatverbond
Nederland de
Green Deal Scholen en
was hij betrokken bij
de uitvoering ervan.
‘De opgave waar we voor staan is
veel breder dan alleen de warmte-
of energietransitie’
/