Rabobank: Toekomstbestendig wonen is een gezamenlijke zorg 

| Door Klementine Vis

Rabobank wil publieke en private partijen verbinden en innovatieve oplossingen voor toekomstbestendig wonen financiering. Samenwerking is volgens de bank het sleutelwoord. 

Zorgpartijen, woningcorporaties, gemeenten en het bedrijfsleven moeten met elkaar samenwerken om toegang tot zorg en wonen voor iedereen toegankelijk te houden. Dat schrijven Suzanne van Hoeve, Sectormanager Gezondheidszorg, en Hans-Hugo Smit, Senior Sectoranalist Bouw & Gebiedsontwikkeling, beiden van de Rabobank in een recent opiniestuk. De bank wil verbinding tussen publieke en private partijen tot stand brengen en innovatieve oplossingen voor toekomstbestendig wonen financieren.  

Rabobank pleit voor het bouwen van meer geclusterde seniorenwoningen en het creëren van vitale gemeenschappen. Dit bevordert de doorstroming op de woningmarkt, maakt efficiëntere zorgverlening mogelijk en zorgt ervoor dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen. Daar is het overheidsbeleid immers op gericht.  

Minder geschikt
Nu wonen al ruim negen op de tien 75-plussers in Nederland zelfstandig. Een flink deel van de huizen waarin zij wonen is daarvoor minder geschikt, blijkt uit onderzoek van RaboResearch. Dat brengt een groter risico op valpartijen en een daaruit voortkomende zorgvraag met zich mee.  

Natuurlijk, bestaande woningen kunnen met aanpassingen levensloopbestendig gemaakt worden. Maar uit onderzoeken blijkt volgens Rabobank dat veel van die bestaande woningen op functioneel ongeschikte locaties liggen. Primaire voorzieningen zoals huisarts, apotheek en openbaar vervoer liggen bijvoorbeeld niet op loopafstand. Langer zelfstandig wonen betekent voor de Rabobank daarom niet automatisch in de huidige, vaak grote en minder geschikte, woning blijven wonen.  

Meer geclusterde seniorenwoningen en het creëren van vitale gemeenschappen bevordert de doorstroming op de woningmarkt.

Vitale gemeenschap
De visie van Rabobank is dat er kleinschalige woonvormen moeten worden gebouwd waar ouderen en jongeren samen een vitale gemeenschap vormen. Hier kunnen ouderen zo lang mogelijk thuis wonen, ondersteund door domotica, e-health en het eigen sociale netwerk.  

Uit rondetafelgesprekken en dialoogsessies met stakeholders blijkt dat ook anderen nadenken over vitale gemeenschappen. Zenzo Maatschappelijk Vastgoed brengt dit in het Kloosterkwartier in Veghel al in de praktijk. Hier werken verschillende zorg- en welzijnsorganisaties, de woningcorporaties, wijkbewoners en de gemeente samen. Als er verbindingen ontstaan tussen mensen en organisaties en buurtgenoten samen activiteiten ondernemen, wordt de kans op eenzaamheid kleiner en de mogelijkheden om elkaar te ondersteunen groter. 

Hoger op de agenda
Stakeholders moeten er samen voor zorgen dat ‘toekomstbestendig wonen’ hoger op de maatschappelijke, economische en politieke agenda komt te staan. Hiervoor heeft Rabobank een aantal suggesties, waaronder provinciale flexpools van experts op het gebied van ruimtelijke ordening waarop gemeenten, indien nodig, een beroep kunnen doen. Gemeenten zouden in hun woonzorgvisies en prestatieafspraken met woningcorporaties ouderenwoningen vaker als taakstellend – of zelfs verplichtend – kunnen meenemen. 

Projectontwikkelaars en beleggers kunnen de senioren doelgroep bewuster opnemen in hun Programma’s van Eisen. Zorgpartijen met vastgoed en grond in eigendom zouden woonprojecten kunnen ontwikkelen in samenwerking met andere partijen, zoals projectontwikkelaars. Voor veel zorgpartijen is (het ontwikkelen van nieuw) vastgoed geen ‘core business’ en financieel te riskant. Omgekeerd missen veel ontwikkelaars kennis over de zorgsector. 

Dialoog
Als grootste verstrekker van woonhuishypotheken en, via dochteronderneming BPD, de grootste gebiedsontwikkelaar van Nederland ziet Rabobank een rol voor zichzelf om de dialoog met alle stakeholders op regionaal niveau aan te gaan en te faciliteren. Rabobank heeft vele miljarden euro’s aan leningen uitstaan in de zorgsector en kent de sector goed. 

Er worden nu al dialogen over toekomstbestendig wonen geïnitieerd. Ook levert de bank advies en financiering voor woonvormen die geschikt zijn voor ouderen of voor meer innovatie in de gezondheidszorg, bijvoorbeeld op het gebied van domotica. Rabobank experimenteert daarnaast met zogenaamde Health Impact Bonds om verdienmodellen te ontwikkelen rondom preventie. 

Bron: Philip J. Idenburg & Michel van Schaik, Diagnose 2030: over de toekomst van de verpleegthuiszorg.