Scan hier de QR-code
voor de lange versie
van het gesprek
18 Vastgoedsturing #13
vormen de grootste groep. Daarnaast zijn er
niet-westerse migranten, gescheiden mensen
en weduwen en weduwnaars. Er is ook
een groot verschil tussen lager- en hogeropgeleiden.
De eerste groep is vaker eenzaam.
Door ontmoetingsplekken te faciliteren zouden
die groepen elkaar kunnen helpen. Ponec:
‘Daarom maken we een gemeenschappelijke
tuin of een dakterras, of een hal met wat meer
ruimte, zoals bijvoorbeeld bij het project Eenhoorn
in Amsterdam-Oost’.
Simpel en goedkoop
Het boek Stadsveteranen van heren 5 architecten
staat vol simpele tips. Maak de galerijen
breder en plaats bijvoorbeeld het aanrecht
voor het raam van de galerij. ‘Normaal is daar
een slaapkamer. Als mensen in de keuken
staan, is er ontmoeting als er iemand langsloopt.
Zo was er een vrouw die iedere dag
voorbijkwam om de krant te halen, en toen ze
een keer niet langskwam, dachten de buren:
misschien is er iets aan de hand.’ Het tv-programma
Proef eenzaamheid is volgens Sentel
casuïstiek waarvan we allemaal kennis moeten
hebben. ‘Het snijdt recht door je ziel. In een
aflevering bewoog een vrouw elke dag de gordijnen
om de buurt te laten zien dat ze nog
leefde. Dat is echt de omgekeerde wereld.’
Met een keuken aan de straatkant zou dat al
heel anders zijn. ‘Je kunt die negatieve spiraal
met kleine dingen doorbreken.’ Dat hoeft
volgens Van der Ven helemaal niet veel geld
te kosten. ‘Ik geloof enorm in veranda’s en
stoepjes. In Utrecht hebben we sociale huurwoningen
gemaakt, ook met de keuken aan de
straatkant, met een stoepje en een plantenbak
RONDETAFELGESPREK
voor de deur. Mensen eigenen zich dat toe
en vormen daar nu een kleine gemeenschap,
simpelweg omdat ze buiten zitten en elkaar
aanspreken.’
Omdenken
Verander de omgeving, dan verandert de
mens, knikt Hartmans. ‘Ik was laatst bij een
thuiszorgorganisatie die gestopt is met eten
bij mensen thuis te brengen, maar nu de mensen
zelf ophaalt, zodat ze samen kunnen eten.
Dat heeft ontzettend veel effect. Het is ook
gewoon op een andere manier denken.’ Ze
breekt een lans voor meer samenwerking tussen
verschillende partijen. ‘Bij eenzaamheid
wordt nu al snel naar de gemeente gewezen,
als verantwoordelijke voor de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning (WMO). Die regelt wel
ergens een biljart- of ontmoetingsplek. Dat
vind ik onterecht. Het zou mooi zijn als we het
uit die hoek kunnen weghalen en het met een
bredere coalitie van woningbouwcorporaties,
vastgoedontwikkelaars en zorgverzekeraars
vanuit ieders eigen rol kunnen aanpakken.
Daar is wel een cultuuromslag voor nodig.’
Zilveren Kruis en Syntrus Achmea werken
samen aan Sint Jacob, een compleet nieuw
zorgcomplex op de plek van het oude Sint
Jacob, tegenover Artis. Hierin wordt voortgeborduurd
op de lessen die zijn geleerd uit
het Amsterdamse woonzorg-centrum De
Makroon, opgeleverd in 2015. Het nieuwe Sint
Jacob gaat over toekomstbestendig wonen,
dus leven tot het einde. Volgens Sentel zijn er
ook bepaalde doelgroepen die zeggen: ‘ik wil
met mijn rollator met een trammetje nog naar
het Concertgebouw kunnen gaan.’ <
Jos Sentel: ‘Het
is belangrijk om
ons meer te verdiepen
in de
huurders of de
beoogde huurders’