december 2020 37
de lessen die tijdens dit project zijn geleerd,
zijn volgens Schoffelen onbetaalbaar. ‘Circu-lariteit
gaat de komende decennia een heel
ander businessmodel creëren. We kunnen
niet afwachten en later op die trein springen,
we moeten dit juist nu vanuit de bouwsector
aanjagen. We moeten de dynamiek die hierbij
komt kijken, leren doorgronden. Dat gaat tijd
en geld kosten, maar daar hebben we later
veel profijt van.’
Inzicht door data
Schoffelen: ‘We zijn in de bouw heel slecht in
het inzichtelijk maken van zaken. We rennen
normaal van project naar project. Hier nemen
we wél de tijd en monitoren en documente-ren
we zo veel mogelijk. Daardoor kunnen
we nu met data aantonen dat de business-case
van circulair bouwen voor 90% wordt
bepaald door hoe makkelijk je materialen kunt
winnen bij sloop. Vanaf nu zullen we dus veel
meer moeten ontwerpen voor hergebruik met
demontabele bouwmaterialen. Alleen dan
krijgt circulair bouwen een kans.’
Ook de woningcorporaties hebben hier een
belangrijke rol in, stelt Vincken. ‘Woningcor-poraties
zullen hun vastgoed anders moeten
gaan waarderen. Tot nu toe deden we dat op
de lineaire manier, waarbij we rekenden met
een negatieve restwaarde. Zolang we dat blij-ven
doen, wordt circulair bouwen nooit goed-koper.
We moeten veel meer gaan kijken naar
total cost of ownership en naar de restwaarde
van de materialen. We moeten echt gaan
inzien dat sloop geld opbrengt in plaats van
dat het geld kost.’
Vincken wijst ook op de enorme logistieke
operatie die nodig is om hergebruik van
materialen te laten slagen. ‘Dat is heel duide-lijk
geworden bij dit project, de logistieke kant
vraagt extra aandacht. Want, waar ga je heen
met al die sloopmaterialen? Wie slaat het op?
Wie is de eigenaar? Waar komt het uiteinde-lijk
terecht en in welke kwaliteit? Daar ligt een
grote uitdaging voor marktpartijen.’
Schoffelen: ‘De infrastructuur om dat in
goede banen te leiden is er nu nog niet. Het
is daarom zaak dat we die infrastructuur gaan
opbouwen. Als je daar nu geen onderdeel van
bent, mis je de boot.’
Nieuwe waarden creëren
‘De hele bouwketen moet worden geana-lyseerd
en iedereen heeft daar een belang-rijke
rol in’, stelt Vincken. ‘Als we de circulaire
bouw van de grond willen krijgen, moeten we
stoppen met traditioneel denken. We moeten
de ruimte krijgen om te experimenteren en
nieuwe, slimme bouwconcepten te ontwik-kelen
met componenten die demontabel en
herbruikbaar zijn. Door te denken in meerdere
gebruikerscycli creëer je nieuwe waarden. En
dat is precies wat we hier proberen te doen.’ <
Er zijn grote cascodelen
beton uit de flats
gezaagd. 80% van
het beton kon worden
hergebruikt.
HET SUPERLOCAL-PROJECT
• Een Expogebouw, een bouwkundig experiment dat voor 95%
bestaat uit hergebruikte materialen.
• Drie circulaire proefwoningen die voor 90% bestaan uit herge-bruikte
materialen uit het projectgebied.
• Vijftien levensloopbestendige woningen. Deze woningen zijn
gemaakt van op locatie geproduceerd recyclebeton.
• Een flat met 114 ruime woningen, deels opgebouwd uit het
betonskelet van de voormalige flat. Hiermee bespaart HEEMwonen
1 miljoen kilo CO2-uitstoot.
• De 130 huishoudens in het SUPERLOCAL-gebied worden aan-gesloten
op een gesloten waterkringloop. Regenwater en water
uit de woningen wordt opgevangen en lokaal gezuiverd in het
waterkringlooppark.
• Een buurtcentrum voor de hele wijk waar bewoners elkaar kun-nen
ontmoeten. Het buurtcentrum wordt geopend als de nieuwe
bewoners hun intrek hebben genomen.