BNG BANK
december 2020 9
INVESTERINGEN (x MILJOEN) 2009 2016 VERSCHIL
Bedrijfgebouwen 1.800 800 -1.000
Wegen en bruggen 1.600 1.000 - 600
Bouwgronden 2.200 800 -1.400
Vervoersmiddelen en machines 2.700 1.700 -1.000
Overig 800 1.200 + 400
TOTAAL 9.100 5.600 -3.500..
Bron: CPB (2018)
begroting moeten hebben. Gemeen-teraden
en provinciale toezichthou-ders
zien daarop toe. Een jaar met
exploitatietekort is derhalve accepta-bel
op voorwaarde dat de gemeente
over een aantal jaren aantoont dat
de begroting weer in evenwicht is. In
de regel dienen inkomsten en uitga-ven
binnen drie jaar weer in balans te
zijn. Prudent beleid is noodzakelijk,
maar de middellange horizon geeft
gemeenten wel enigszins flexibiliteit
om (toch) te investeren.
Negatieve rente
In november 2020 fluctueert de rente
die gemeenten betalen voor langlo-pende
leningen tussen de 0% en 0,5%
(afhankelijk van de exacte looptijd).
Gevolg is: zeer lage rentekosten.
Wel moeten alle investeringen wor-den
afgeschreven en op basis van de
gemiddelde rekenrente in een jaar-lijkse
kapitaallast in de begroting wor-den
ingepast. De kapitaallast bestaat
daardoor uit een steeds bescheide-ner
bedrag aan rente en daarnaast
afschrijvingslasten. De kapitaallast
die samenhangt met investeringen in
de verduurzaming van maatschap-pelijk
vastgoed moet op dit moment
wedijveren met bezuinigingen om
tegenvallers op te vangen in het soci-ale
domein en veroorzaakt door de
coronamaatregelen.
Investeren in tegenwind
Het belangrijkste wat gemeenten nu
wél kunnen doen is goede plannen
voorbereiden en uitwerken. Zorg dat
er plannen klaarliggen op de plank.
Neem de tijd om deze plannen in te
bouwen in de meerjarenbegroting.
Op die manier ontstaat een meerjareninvesteringsprogramma;
dit geeft
helderheid en richting aan het beleid
en ondersteunt de af te leggen ver-antwoording.
Het plan kan periodiek
geoptimaliseerd worden op basis
van keuzen in de warmtetransitievi-sies
en fluctuaties op de bouwmarkt.
Op deze manier kunnen gemeenten
in periodes waarop de bouwsector
krap in de opdrachten zit (laagcon-junctuur)
voor extra investeringsim-pulsen
zorgen.
Innovatieve contracten
Veel gemeenten oriënteren zich ook
op innovatieve contractvormen.
Daarbij wordt vooral gekeken naar
energieprestatiecontracten en meer-jarige
afspraken. Dit jaar nog brengt
de Rijksdienst Voor Ondernemend
Nederland (RVO) een vernieuwde
leidraad voor energieprestatiecon-tracten
uit. Inspirerend zijn daarnaast
de ervaringen van woningcorpo-raties
met meerjarenovereenkom-sten
tussen woningcorporaties en
onderhoudsbedrijven.
Gemeenten, pak je rol
Waar gemeenten geconfronteerd
worden met tekorten op de exploita-tiebegroting
en kostbare coronamaat-regelen
is sprake van een uitdagende
situatie. Juist nu is het zaak om te blij-ven
doorwerken aan goede meerjareninvesteringsprogramma’s.
Dankzij
de lage rentestand en de mogelijkheid
die gemeenten hebben om ook naar
de middellange termijn te kijken kun-nen
ze hun rol pakken door plannen
klaar te hebben liggen en er alles aan
te doen om waar dat mogelijk is te
blijven investeren. <
MEERJARENOVEREENKOMSTEN
De modelovereenkomsten Resul-taat
Gericht Samenwerken (RGS)
van de vereniging van woning-corporaties
Aedes en Onder-houdNL
ondersteunen bij het slim
samenwerken van corporatie en
opdrachtnemers. In een modelovereenkomst
staan afspraken
over de verantwoordelijkheden,
aansprakelijkheid en risico’s in een
onderhouds- of renovatieproject.
Bij RGS gaat het om efficiënte
bedrijfsprocessen en het continu
verbeteren van de samenwerking
tussen corporatie en opdracht-nemers.
Slim samenwerken met
opdrachtnemers moet leiden tot
een beter resultaat tegen minder
kosten. De modelovereenkomsten
RGS ondersteunen daarbij.
GEMEENTEN IN HET KORT
Aantal gemeentelijke gebouwen
36.187 met 36,8 mln m2
Aardgasverbruik
240 mln m3 = 8,3 PJ
Elektriciteitsverbruik
900 mln kWh = 3,2 PJ
Warmteverbruik
584 GJ = 0,6 PJ
Benodigde investering
stap 1 Eur 44 mld
/