juni 2019 17
Gebruik Gebouw Gebied
GEDRAG ISOLATIE INSTALLATIE OPWEKKING OPWEKKING
Meerjarenonderhoudsplan
je het snelst resultaat. Maak daarnaast voor
de gebouwen van voor 1996, de gebouwen
met minder goede energetische kwaliteiten,
een plan voor de warmtetransitie én isolatie en
sluit hierbij zo veel mogelijk aan op de meerja-renonderhoudsplannen.
Renovaties zijn ideale
momenten om verduurzamingsmaatregelen
door te voeren. De monumenten in een stad
komen als laatste aan de beurt. Gemeenten
moeten hier nu nog niet te veel tijd en geld in
steken qua verduurzaming.’
Snel resultaat halen
Toch valt juist bij monumenten vaak veel winst
te behalen. Volgens Vader kan dat vooral door
naar het gebruik te kijken. ‘Overweeg om deze
gebouwen bijvoorbeeld in de winter niet te
gebruiken, of hooguit met infraroodverwar-ming.
Als je het gebruik aanpast, hoef je als
gemeente niet te investeren in kostbare isolatie
en reduceer je toch CO2-emissie. En wellicht
komt er op termijn een nieuwe, betaalbare
techniek om deze gebouwen alsnog fossiel-vrij
te verwarmen, bijvoorbeeld met behulp
van waterstof of geothermie.’
Nadat de impact van de energiebesparende
maatregelen van de gebouwen in kaart is
gebracht, is het goed om voor de resterende
energiebehoefte duurzame vormen van ener-gieopwekking
buiten de gebouwen te verken-nen
in een masterplan energie. Volgens Vader
moeten gemeenten hierbij niet alleen naar de
gebouwen zelf kijken. ‘Kijk ook naar het gebied
en probeer waar mogelijk energie uit de omge-ving
van de gebouwen te oogsten. De toepas-sing
van geothermie, aardwarmte, is daarbij
een interessante optie. Maar ook technieken
om thermische energie uit oppervlaktewater
te winnen, krijgen steeds meer voet aan de
grond. Gemeenten kunnen hierbij initiatiefne-mer
zijn en andere partijen uitnodigen om aan
te haken. Daarmee bied je de wijk het begin
van een businesscase en geef je als overheid
het goede voorbeeld.’
Vader ziet twee gevaren die de energietran-sitie
in de weg zitten: enerzijds de angst voor
het nemen van spijtmaatregelen, de maatre-gelen
die achterhaald worden door betere
of goedkopere technieken. En anderzijds de
veelheid aan de aangeboden maatregelen,
die een onoverzichtelijke lappendeken aan
verduurzamingsmogelijkheden oplevert. Dat
leidt volgens hem af van het grotere verhaal.
De oplossing zit in transparantie en overzicht.
Routekaart verduurzaming
‘Denk niet: het is te duur dus we doen maar
niks, maar faseer de investeringen, sluit aan
op de huisvestingsplannen en de meerja-renonderhoudsplannen
en denk vooruit. Als
je als gemeente het huisvestingsplan, het
meerjarenonderhoudsplan, het vastgoedver-duurzamingsplan
en het masterplan energie
samenbrengt, kom je al snel tot een hanteer-bare
routekaart voor verduurzaming van je
vastgoedportefeuille. Daarmee hoeven er
echt niet meteen miljoenen geïnvesteerd te
worden, maar heb je wel overzicht en inzicht.
Gemeenten kunnen zo veel gerichter met hun
meerjarenonderhoudsplannen en huisvestings-plannen
omgaan, en het nemen van spijtmaat-regelen
voorkomen.’
HUISVESTING
Concentratie
leegstand,
afstoting
overmaat
Bewustwording
en instructie
medewerkers
Dak, gevel,
kruipruimte
Verwarming,
koeling,
verlichting,
ventilatie,
bevochtiging
Zonnepanelen Warmte uit
lucht, grond,
water
Huisvestingsplan
Masterplan energie
FastLane-verduurzamingsplan
Routekaart verduurzaming
GEBRUIK
Als je op energie
wilt besparen moet
je eerst kijken naar
het gebruik. Wat
heb je werkelijk
nodig voor je maat-schappelijke
huis-vestingsopgave?
GEBOUW
We moeten
stoppen met
vuurtje stoken en
onze naoorlogse
gebouwen een
goede jas aan
doen.
GEBIED
Probeer energie
uit het gebied
rond je
gebouwen
te oogsten.
We moeten
naar andere
warmtebronnen:
naar warmte uit
de lucht, uit de
bodem en het
oppervlaktewater.